Artykuł „Mating without intromission in a bat” opublikowany w czasopiśmie Current Biology przedstawia badania dotyczące unikalnych zachowań kopulacyjnych mroczków późnych. Kluczowym wnioskiem badania jest odkrycie, że penis tego gatunku pełni funkcję „ramienia kopulacyjnego”, co wyróżnia tego nietoperza spośród innych ssaków.
Co ciekawe, w przypadku mroczków późnych (Eptesicus serotinus), nie zachodzi intromisja (proces, w którym samiec wprowadza swój narząd płciowy do pochwy, aby przekazać nasienie i umożliwić zapłodnienie). Zamiast tego, ich kopulacja polega na kontakcie zewnętrznym – penis, który jest stosunkowo duży i zakończony sercowatym kształtem, jedynie dotyka sromu samicy. Ta sercowata część, pokryta włoskami, prawdopodobnie pomaga odnaleźć odpowiednie miejsce i działa jak przyssawka ułatwiając zapłodnienie.
Zachowanie kopulacyjne mroczków późnych przypomina „pocałunek kloakalny”, ponieważ nie dochodzi do penetracji, a kontakt jest zewnętrzny. Pocałunek kloakalny to sposób zapłodnienia występujący u ptaków, które nie mają narządów kopulacyjnych (takich jak penis). Podczas tego procesu samiec i samica łączą swoje kloaki (otwory używane do wydalania, rozmnażania i składania jaj), umożliwiając przeniesienie nasienia z ciała samca do samicy.
Przeprowadzone badania wskazują na ewolucyjną unikalność zachowań reprodukcyjnych mroczków późnych, podkreślając rolę doboru płciowego w kształtowaniu takich zachowań. Dalsze badania mają się skupiać na roli samic w wyborze partnerów, a także na konkurencji samców w kontekście tego specyficznego wzorca kopulacji.
Fasel NJ, Jeucken J, Kravchenko K, Fritze M, Ruczyński I, Komar E, Moiseienko M, Shulenko A, Vlaschenko A, Christe P, Glaizot O, Holtze S. 2023. Mating without intromission in a bat. Current Biology, 33 (22): 1182-1183.
Jolanta Węgiel – Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
