Celem badań było sprawdzenie czy połączenie pól kwiatowych z żywopłotami zwiększa korzyści dla owadożernych nietoperzy w krajobrazie rolniczym. Naukowcy chcieli sprawdzić, czy obecność żywopłotów zwiększa aktywność nietoperzy oraz liczebność owadów w takich miejscach.
Metody
Badania przeprowadzono w regionie Szlezwik-Holsztyn w północnych Niemczech, gdzie krajobraz jest w dużej mierze rolniczy. Na 12 polach kwiatowych wybrano dwa rodzaje miejsc do pomiaru: jedno przy granicy pola z żywopłotem, a drugie przy otwartej granicy pola. Aktywność nietoperzy monitorowano za pomocą detektorów ultradźwiękowych, a owady zbierano za pomocą pułapek malaise. Pomiary wykonywano w trzech okresach – na początku, w środku i pod koniec lata.
Wyniki
We wczesnym lecie nietoperze wykazywały większą aktywność w miejscach, gdzie pola kwiatowe graniczyły z żywopłotami. W środkowym okresie lata różnice w aktywności były mniejsze, a pod koniec lata nie stwierdzono istotnych różnic między badanymi lokalizacjami.
Liczba owadów i ciem była zbliżona w obu miejscach, jednak w krajobrazach oddalonych od lasów liczebność owadów była wyższa przy granicach pól z żywopłotami.
Wnioski
Połączenie pól kwiatowych z żywopłotami przynosi wyraźne korzyści dla owadożernych nietoperzy, zwłaszcza w okresie wczesnego lata, kiedy potrzeby pokarmowe nietoperzy są największe. Żywopłoty pełnią funkcję osłony przed wiatrem, dostarczają dodatkowych zasobów pokarmowych oraz tworzą naturalne korytarze, którymi nietoperze mogą się przemieszczać pomiędzy miejscami żerowania a schronieniami.
Największe korzyści z synergii pól kwiatowych i żywopłotów występują w krajobrazach rolniczych o niewielkiej liczbie lasów. Tam, gdzie brakuje naturalnych siedlisk, połączenie tych dwóch elementów może istotnie poprawić warunki życia nietoperzy, oferując im stabilne źródła pokarmu oraz ochronę.
Same pola kwiatowe, bez obecności żywopłotów, mogą nie być wystarczająco skutecznym środkiem ochrony nietoperzy, ponieważ nie zapewniają pełnego zestawu niezbędnych zasobów, takich jak osłona przed wiatrem czy korytarze migracyjne. Działania ochronne powinny więc koncentrować się na tworzeniu ekotonów, czyli stref przejściowych między różnymi siedliskami, które oferują różnorodne zasoby dla nietoperzy i innych gatunków.
Rekomendowane jest również wsparcie dla rolników w zakresie ochrony istniejących żywopłotów oraz tworzenia nowych. Wprowadzenie dotacji na działania związane z zakładaniem i utrzymaniem żywopłotów może zwiększyć udział takich ekotonów w krajobrazie rolniczym i wspierać bioróżnorodność.
Sown Wildflower Fields and Hedgerows Synergistically Promote Insectivorous Bats
Autorzy: Franziska Peter, Rebecca Bleumer, Christina Martinez Christophersen, Sally Matern, Tim Diekötter
Data publikacji: 8 stycznia 2025