Projekt „Czynna ochrona mopka zachodniego na wybranych obszarach leśnych w Polsce” realizowany jest na 12 obszarach leśnych: (1) Puszcza Kozienicka, (2) Dębniańskie Mokradła i Dolina Łachy, (3) Puszcza Białowieska, (4) Ostoja Knyszyńska, (5) Mamerki i Gierłoż, (6) Uroczyska Roztocza Wschodniego, (7) Lasy Spalskie, (8) Góry Sowie, (9) Mopkowy Tunel koło Krzystkowic, (10) Puszcza Kampinoska, (11) Puszcza Bolimowska oraz (12) Puszcza Zielonka.
Zakończono wieszanie budek szczelinowych, po 100 szt. w każdym obszarze leśnym, co łącznie daje 1200 wywieszonych budek.
W lipcu 2022 przeprowadzono pierwszą kontrolę budek. Łącznie stwierdzono 266 nietoperzy, reprezentujących następujące gatunki nietoperzy: mopek zachodni (Barbastella barbastellus), karlik większy (Pipistrellus nathusIi), karlik malutki (Pipistrellus pipistrellus), karlik drobny (Pipistrellus pygmaeus), nocek rudy (Myotis daubentonii), nocek orzęsiony (Myotis emarginatus) oraz nocki z grupy wąsatek/Brandta/Alkatoe (Myotis mystacinus/brandtii/alkathoe). Wyniki przedstawia poniższa tabela:
Lp. | Obszar | Liczba nietoperzy | w tym mopki |
1 | Puszcza Kozienicka | 2 | – |
2 | Dębniańskie Mokradła i Dolina Łachy | 40 | 1 |
3 | Puszcza Białowieska | – | – |
4 | Ostoja Knyszyńska | 1 | – |
5 | Mamerki i Gierłoż | 3 | – |
6 | Uroczyska Roztocza Wschodniego | 1 | – |
7 | Lasy Spalskie | 3 | – |
8 | Ostoja Nietoperzy Gór Sowich | 16 | 2 |
9 | Mopkowy Tunel koło Krzystkowic | 18 | 3 |
10 | Puszcza Kampinoska | 161 | – |
11 | Bolimowski Park Krajobrazowy | 9 | – |
12 | Puszcza Zielonka | 12 | – |
Bardzo szybkie zasiedlenie budek przez nietoperze wskazuje, że jest to skuteczna metoda ochrony tych ssaków w lasach. Budki nie zostały zasiedlone jedynie na obszarze Puszczy Białowieskiej, co może wynikać z faktu że nietoperze znajdowały tam więcej naturalnych schronień.
W tym samym czasie przeprowadzono rejestrowanie aktywności mopków przy pomocy detektorów (5 nocy). Liczbę zarejestrowanych mopków w poszczególnych obszarach leśnych przedstawia poniższa tabela:
Lp. | Obszar | Liczba zarejestrowanych mopków |
1 | Puszcza Kozienicka | 296 |
2 | Dębniańskie Mokradła i Dolina Łachy | 598 |
3 | Puszcza Białowieska | 4258 |
4 | Ostoja Knyszyńska | 758 |
5 | Mamerki i Gierłoż | 434 |
6 | Uroczyska Roztocza Wschodniego | 81 |
7 | Lasy Spalskie | 906 |
8 | Ostoja Nietoperzy Gór Sowich | 141 |
9 | Mopkowy Tunel koło Krzystkowic | 82 |
10 | Puszcza Kampinoska | 2740 |
11 | Bolimowski Park Krajobrazowy | 540 |
12 | Puszcza Zielonka | 295 |
Na trzech obszarach, w tym samym czasie (lipiec 2022) przeprowadzono odłowy w sieci. Listę stwierdzonych gatunków przedstawia poniższa tabela:
Gatunek nietoperza | Puszcza Kozienicka | Dębniańskie Mokradła i Dolina Łachy | Ostoja Knyszyńska |
Mopek zachodni Barbastella barbastellus | v | v | v |
Mroczek późny Eptesicus serotinus | v | v | v |
Mroczek pozłocisty Eptesicus nillsoni | v | ||
Nocek rudy Myotis daubentonii | v | v | v |
Nocek łydkowłosy Myotis dasycneme | v | ||
Nocek Alkatoe Myotis alcathoe | v | v | |
Nocek Brandta Myotis brandtii | v | v | |
Nocek duży Myotis myotis | v | ||
Nocek Natterera Myotis nattereri | v | v | v |
Nocek Bechsteina Myotis bechsteinii | v | ||
Gacek brunatny Plecotus auritus | v | v | |
Gacek szary Plecotus austriacus | v | ||
Borowiec leśny Nyctalus leisleri | v | v | |
Borowiec wielki Nyctalus noctula | v | v | |
Karlik drobny Pipistrellus pygmaeus | v | v | |
Karlik większy Pipistrellus nathusi | v |