Celem badania „Landscape influences bat suppression of pine processionary moth: Implications for pest management”, opublikowanego w czasopiśmie Journal of Environmental Management, było zrozumienie, w jaki sposób różne cechy krajobrazu wpływają na zdolność nietoperzy do ograniczania populacji korowódki sosnówki (Thaumetopoea pityocampa), szkodnika drzewostanów sosnowych.
Korowódka sosnówka to dobrze znany szkodnik, który zjada igliwie sosnowych drzew, powodując poważne szkody w lasach Europy Południowej. Gąsienice tego owada osłabiają drzewa, czyniąc je bardziej podatnymi na choroby oraz inne szkodniki.
Badania terenowe przeprowadzono w regionie Serra da Estrela w Portugalii, obejmującym górzyste tereny z różnorodnymi siedliskami, takimi jak lasy sosnowe, dębowe oraz winnice. Nietoperze odławiano za pomocą siatek, a zebrane odchody analizowano metodami molekularnymi w celu wykrycia obecności DNA korowódki sosnówki.
Teren wokół miejsc, z których pobierano próbki, analizowano pod kątem wpływu różnych cech krajobrazu na skuteczność polowań nietoperzy na korowódkę sosnówkę. Analiza obejmowała różne odległości – od 500 metrów do 20 kilometrów – aby uwzględnić zarówno pobliskie, jak i bardziej odległe obszary, gdzie nietoperze mogą żerować.
Wykorzystano specjalistyczne oprogramowanie GIS (Systemy Informacji Geograficznej), które umożliwia tworzenie szczegółowych map terenu. Dzięki tym narzędziom naukowcy mogli dokładnie określić, jakie elementy krajobrazu znajdują się w okolicy – np. rzeki, lasy, winnice lub sady – oraz sprawdzić, które z nich sprzyjają żerowaniu nietoperzy, a które utrudniają ich skuteczne polowanie na szkodniki.
Badanie wykazało, że nietoperze mogą skutecznie ograniczać populację korowódki sosnówki, co pozwala zmniejszyć szkody wyrządzane przez tego szkodnika. Stwierdzono również, że rodzaj krajobrazu ma duży wpływ na skuteczność polowań nietoperzy. Najlepsze wyniki osiągano na terenach, gdzie różne typy lasów były połączone z obszarami nadrzecznymi oraz umiarkowanie zagęszczonymi drzewostanami. W takich miejscach nietoperze miały lepszy dostęp do pokarmu, co zwiększało ich aktywność żerowania.
Z kolei w obszarach o bardzo gęstej pokrywie drzew, ich zdolność do polowania była ograniczona, a winnice oraz sady, charakteryzujące się niską różnorodnością biologiczną, negatywnie wpływały na aktywność nietoperzy, oferując im mniej pożywienia. Natomiast zróżnicowane lasy, zawierające wiele różnych gatunków drzew, sprzyjały większej liczebności nietoperzy, co pozwalało im skuteczniej redukować populację korowódki sosnówki.
Na podstawie uzyskanych wyników badacze zalecają ochronę terenów nadrzecznych oraz tworzenie różnorodnych krajobrazów, które wspierają naturalne żerowanie nietoperzy. Takie podejście pozwala nie tylko zmniejszyć szkody wyrządzane przez szkodniki, ale także ograniczyć stosowanie chemicznych środków ochrony roślin, co pozytywnie wpływa na środowisko.
Badanie „Landscape influences bat suppression of pine processionary moth: Implications for pest management”, opublikowane w czasopiśmie Journal of Environmental Management, zostało przeprowadzone przez zespół autorów: Augusto A.M., Pereira S., Rodrigues S., Marques F., Aizpurua O., Alberdi A., Jones G., Razgour O., Marques T.A., Russo D. oraz Rebelo H. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0301479724037897
Opracowała Jolanta Węgiel Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
