Nietoperze w sadach jabłoniowych – wpływ krajobrazu i zarządzania na ich aktywność żerowania

Nietoperze pomagają w naturalnej kontroli szkodników, takich jak owocówka jabłkóweczka (Cydia pomonella), która jest głównym zagrożeniem dla jabłoni. Dzięki żerowaniu nietoperzy liczba szkodników może zostać zmniejszona, co ogranicza potrzebę stosowania pestycydów. To z kolei wpływa na poprawę jakości plonów oraz zwiększa ich wydajność. Nietoperze odgrywają zatem istotną rolę w ekosystemie sadów jabłoniowych, a ich obecność jest korzystna zarówno dla środowiska, jak i dla producentów jabłek.

Artykuł „Landscape composition and orchard management effects on bat assemblages and bat foraging activity in apple crops” wykazał, że liczba oraz różnorodność nietoperzy w sadach zależy od otaczającego krajobrazu i sposobu zarządzania sadami. W sadach otoczonych pastwiskami i terenami zurbanizowanymi zaobserwowano większą liczbę gatunków oraz wyższą aktywność nietoperzy. Z kolei sadom otoczonym lasami sprzyjała większa różnorodność funkcjonalna, czyli większe zróżnicowanie pod względem sposobów polowania i żerowania nietoperzy.

Badania przeprowadzono w 20 sadach jabłoniowych w regionie Asturii w północnej Hiszpanii. Monitorowano obecność i aktywność nietoperzy w czterech okresach od maja do października 2022 roku za pomocą detektorów ultradźwiękowych. Analiza krajobrazu wokół sadów została przeprowadzona na podstawie zdjęć satelitarnych, a liczba szkodników była kontrolowana za pomocą pułapek feromonowych.

Nietoperze najintensywniej żerowały w sadach otoczonych pastwiskami oraz w krajobrazach o dużej różnorodności pokrycia terenu. Nie zaobserwowano jednak wyraźnej zależności między liczbą szkodników a aktywnością żerowania nietoperzy, co może wynikać z dużej dostępności różnych gatunków owadów w sadach o niskiej intensywności upraw.

Wyniki badań sugerują, że promowanie różnorodnego krajobrazu oraz zachowanie niskiej intensywności upraw może wspierać obecność nietoperzy i ich rolę w naturalnej ochronie przed szkodnikami. Mimo pozytywnego wpływu nietoperzy na ekosystem sadów, konieczne są dalsze badania nad zależnością pomiędzy ich liczebnością a skutecznością w zwalczaniu szkodników.

„Landscape composition and orchard management effects on bat assemblages and bat foraging activity in apple crops”

Autorzy: Marcos Miñarro, Daniel García

Data publikacji: 8 stycznia 2025

Więcej informacji na stronie: https://esajournals.onlinelibrary.wiley.com/…/ecs2.70140

Author: Jolanta WęgielLeśnik, chiropterolog, członek Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Nietoperzy, pracownik Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Jest autorką i współautorką publikacji naukowych oraz popularnonaukowych, dotyczących nietoperzy i edukacji przyrodniczej. Od 1997 roku redaktorka strony nietoperze.pl