1. Zadbaj o pokarm – czyli przyciągaj owady
Nietoperze żywią się głównie nocnymi owadami, takimi jak ćmy, chrząszcze i komary. Aby przyciągnąć je do ogrodu:
- Zasadź drzewa, zwłaszcza rodzime gatunki liściaste, takie jak dęby, lipy czy klony – zapewniają cień, mikroklimat i siedliska dla wielu owadów.
- Sadź drzewa owocowe, np. jabłonie, śliwy czy czereśnie – nie tylko przyciągają owady, ale także są źródłem pożywienia dla ptaków, ssaków i ogrodnika.
- Stwórz oczko wodne – nawet niewielki zbiornik wodny to magnes dla owadów i ważne źródło wody dla nietoperzy, ptaków i drobnych ssaków.
- Sadź rośliny nektarodajne, które przyciągają motyle, pszczoły i inne zapylacze. W ogrodzie warto uprawiać takie gatunki jak: sadziec purpurowy (Eutrochium purpureum), floksy wiechowate (Phlox paniculata), wieczornica (Hesperis matronalis), wiciokrzew (Lonicera periclymenum), a także rodzime rośliny, np.: dzwonek szerokolistny (Campanula latifolia), lebiodka pospolita (Origanum vulgare), krwawnik pospolity (Achillea millefolium), macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum), przetacznik ożankowy (Veronica chamaedrys), żmijowiec zwyczajny (Echium vulgare), jasnota biała (Lamium album), miodunka ćma (Pulmonaria obscura) oraz goździk kartuzek (Dianthus carthusianorum).
- Wzbogacaj ogród o rodzime krzewy, takie jak kalina koralowa i bez czarny.
- Unikaj stosowania pestycydów – zabijają owady, szkodzą nietoperzom, ludziom oraz wpływają negatywnie na jakość gleby i wód gruntowych.
- Pozostaw fragment ogrodu w stanie półdzikim – to idealne siedlisko dla wielu owadów.
- Zadbaj o małą retencję – zatrzymywanie wody w ogrodzie, np. przez oczka wodne, muldy chłonne czy naturalne zagłębienia terenu. To ważne nie tylko dla owadów i nietoperzy, ale również dla klimatu – zapobiega przesuszeniu gleby, obniża temperaturę otoczenia i wspiera lokalne cykle wodne.
2. Twórz schronienia
- Nietoperze chętnie zamieszkują stare budynki, szczeliny w murach, dziuple czy strychy. Jeśli nie masz takich struktur:
- Zainstaluj budki dla nietoperzy w spokojnym, zacisznym miejscu ogrodu, najlepiej na drzewach lub ścianach budynków, z dala od silnego oświetlenia.
- Pozostaw w ogrodzie stare drzewa lub martwe drewno – to również świetne schronienia.
3. Zrezygnuj ze sztucznego oświetlenia
Nietoperze są bardzo wrażliwe na światło, szczególnie w miejscach żerowania i migracji:
- Stosuj światła z czujnikiem ruchu i ogranicz czas ich działania.
- Używaj osłon, takich jak kaptury lub żaluzje, aby kierować światło tylko w dół.
- Zachowuj tzw. „ciemne korytarze” – nieoświetlone pasy zieleni, które umożliwiają nietoperzom swobodne poruszanie się między siedliskami.
Twój ogród ma znaczenie
Nawet niewielki ogród miejski może odegrać ogromną rolę w zachowaniu lokalnej bioróżnorodności. Dla wielu nietoperzy, owadów i ptaków stanowi on cenny punkt na mapie przetrwania – miejsce do żerowania, odpoczynku i przemieszczania się między innymi siedliskami.